SMART > Poradniki > Szybkie pożyczki > Pożyczka od rodziny – zasady, podatek, zwrot. Wzór umowy

Pożyczka od rodziny – zasady, podatek, zwrot. Wzór umowy

Pożyczka od rodziny może zastąpić kredyt bankowy i inne źródła finansowania. Warto jednak znać zasady, które pozwolą udzielić pożyczki zgodnie z prawem i bez niekorzystnych konsekwencji podatkowych.

Pożyczka od rodziny – zasady, podatek, zwrot. Wzór umowy
Spis treści
więcej Ikona strzałki

Instytucja pożyczki uregulowana jest w kodeksie cywilnym. Pożyczek mogą udzielać różne instytucje – od banków, przez przedsiębiorstwa niefinansowe, na osobach fizycznych skończywszy. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby użyć tego rozwiązania również w ramach rodziny. Może to być korzystna alternatywa wobec kredytów bankowych i innych komercyjnych form finansowania.

Pożyczka w rodzinie – nie zawsze musi być udokumentowana

Drobne pożyczki udzielane sobie przez osoby z najbliższej rodziny nie muszą mieć sformalizowanej postaci i nie trzeba od nich płacić podatku ani zgłaszać do urzędu skarbowego. Graniczna kwota to 9637 zł w ciągu 5 lat od jednej osoby-pożyczkodawcy.

Za najbliższą rodzinę uważa się małżonków, dzieci, wnuki i prawnuki, rodziców, dziadków i pradziadków oraz rodzeństwo, ojczyma i macochę, a także pasierba i pasierbicę i teściów. Jeśli więc korzystamy z pożyczek od rodziny i spełniają one powyższe wymogi, nie musimy przejmować się żadnymi formalnościami. Warto jednak pamiętać, że jeśli przygotujemy umowę i przekażemy środki bezgotówkowo (z jednoznacznym tytułem przelewu – „pożyczka”), łatwiej będzie udowodnić, że pożyczka rzeczywiście została udzielona.

Zobacz też: Zalety pożyczek prywatnych

Podatek od pożyczki w rodzinie

Jeśli w grę wchodzi pożyczka rodzinna przekraczająca kwotę 9673 zł, to należy pamiętać o dodatkowych obowiązkach. Nadal możemy uniknąć podatku od czynności cywilnoprawnych, ale po spełnieniu kilku warunków.

Pierwszym z nich jest wysłanie środków pochodzących z pożyczki przelewem albo przekazem pocztowym. Transakcja powinna być odpowiednio opisana – jednoznacznie wskazywać, że dotyczy ona udzielenia pożyczki.

Drugim jest złożenie w urzędzie skarbowym deklaracji PCC-3. Pożyczkobiorca powinien to zrobić w ciągu 14 dni od zawarcia umowy. W większości przypadków, np. pożyczki pomiędzy rodzicami a dziećmi, nie będzie konieczne zapłacenie 2-procentowego podatku.

Należy jednak pamiętać o istotnym wyjątku. Transakcje pomiędzy teściem, teściową i zięciem oraz synową będą wymagały zapłacenia podatku. Stawka to 2 proc. sumy powyżej kwoty zwolnionej, czyli 9673 zł.

Szukasz kredytu lub pożyczki?
  • Jesteś zmęczony szukaniem?
  • Masz dość porównywania i analizowania?
  • Zależy Ci na czasie?

Co powinno znaleźć się w umowie pożyczki?

Umowa pożyczki na kwotę poniżej 500 zł może zostać zawarta ustnie. Natomiast wszelkie poważniejsze transakcje powinny mieć formę pisemną. To pozwala jednoznacznie rozstrzygnąć, w razie sporów lub niejasności, jakie obowiązki mają obie strony i czy wywiązały się z nich bez zarzutu.

Umowa udzielenia pożyczki powinna przede wszystkim wskazywać jednoznacznie strony. Należy zatem wymienić w niej pożyczkodawcę (wraz z danymi takimi jak PESEL i numer dowodu osobistego) oraz pożyczkobiorcę. Jeśli obie strony łączy pokrewieństwo, powinno się w treści umowy wskazać na relację.

Poza podstawowymi danymi uczestników transakcji w umowie należy wymienić:

  • Datę i miejsce zawarcia umowy.
  • Typ zobowiązania („pożyczkodawca udziela pożyczkobiorcy pożyczki”).
  • Wysokość zobowiązania, również słownie.
  • Okres pożyczki.
  • Wysokość oprocentowania (jeśli występuje).
  • Sposób wypłaty pożyczki (np. „zostaną przekazana na konto bankowe pożyczkobiorcy w banku X nr XX).
  • Wysokość odsetek za opóźnienie w spłacie zobowiązania.
  • Zobowiązanie pożyczkobiorcy do zapłaty podatku lub zgłoszenia pożyczki w urzędzie skarbowym.

Umowa powinna zostać przygotowana w dwóch identycznych egzemplarzach, dla obu stron i opatrzona podpisami. W jej treści można także wskazać, że ewentualne zmiany ustaleń będą musiały mieć formę pisemną i być zaakceptowane przez obie strony.

Jeśli pożyczka jest oprocentowana, pożyczkodawca będzie miał jeszcze jeden obowiązek – w rocznym zeznaniu podatkowym będzie musiał wykazać dochód z odsetek i zapłacić od niego podatek.

Zobacz też: Pożyczki bez dochodów - czy są możliwe?

Publikacja zawiera linki afiliacyjne.

Poradniki