Kredyt - podstawowe zasady kredytów i procedury otrzymywania

Kredyt – co oferują banki?

Bez kredytów nie wyobraża sobie funkcjonowania nie jedno gospodarstwo domowe czy przedsiębiorstwo. Rynek pożyczek oraz kredytów jest bardzo bogaty, a i tak, co chwilę pojawiają się nowe produkty, które mają jeszcze lepiej zaspokoić potrzeby klientów. Instytucje konkurują ze sobą już nie tylko warunkami danego produktu, ale również uproszczonymi procedurami czy skracaniem okresu oczekiwania na decyzję kredytową.

Instytucje finansowe, chcąc przekonać do siebie potencjalnego klienta, proponują wachlarz produktów, z których może skorzystać, w zależności od bieżących potrzeb, m.in.:

• kredyt dla osób indywidualnych, w tym: kredyt ratalny, kredyt bez bik, kredyt chwilówka, kredyt refinansowany, kredyt dla młodych małżeństw, kredyt na działkę, kredyt dla bezrobotnych, kredyt na umowę zlecenie, kredyt w euro, kredyt dla emerytów, kredyty pozabankowe,
• kredyty dla rolników,
• kredyt dla firm, w tym: kredyt inwestycyjny, kredyt obrotowy, kredyt dla nowych firm, kredyt pod zastaw samochodu, kredyt dla firm bez bik, kredyt na start, linia kredytowa, kredyt dla małych firm, kredyt bez zabezpieczeń.

Banki oraz firmy pożyczkowe stosują dodatkowo różne hasła reklamowe, aby zachęcić do zaciągnięcia zobowiązania. Bardzo często spotykanym jest „kredyt bez bik”, „kredyt bez prowizji”, „kredyt od ręki” czy „kredyt w 15 minut”. Należy pamiętać, że w ich przypadku również klient jest zobowiązany do przejścia procedury kredytowej.

Jednak zważywszy na rosnącą konkurencję, banki niejednokrotnie proponują udogodnienia, dzięki którym otrzymanie kredytu staje się łatwiejsze:

• uruchamiane są nowe kanały, za pomocą których klient może złożyć wniosek kredytowy np. strona internetowa, wirtualny oddział, aplikacja mobilna,  
• preferencje warunki zobowiązania w zależności od spełnia określonych warunków stawianych klientowi przez bank, np. obniżone oprocentowanie jeśli regularnie wpływają środki z wynagrodzenia,
• karencja w spłacie czy wakacje kredytowe,
• proponowane bonusy oraz premie pieniężne za skorzystanie z produktu.

Zobacz również: Jaką pożyczkę dla firm wybrać?

Pożyczka a kredyt

Często pojęcie kredytu oraz pożyczki jest używane zamiennie, jednak należy pamiętać, że są to dwie odrębne formy finansowania.

Przede wszystkim umowę pożyczki regulują przepisy Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy danego gatunku o tej samej jakości. Ponadto pożyczkę mogą udzielić zarówno osoby fizyczne, jak i prawne np. banki. Co istotne z punktu pożyczkobiorcy, nie musi on określać celu, na jaki zaciąga dane zobowiązane. Zabezpieczenie pożyczki jest ustalane indywidualnie i może je stanowić, m.in. poręcznie, weksel, zastaw, dobrowolne poddanie się egzekucji. W umowie powinien znaleźć się również zapis, mówiący czy pożyczka zostaje przekazana odpłatnie czy nieodpłatnie, ponieważ kwestia ta nie jest uregulowana żadnym i przepisami.

Kredyt reguluje ustawa Prawo bankowe, zgodnie z którym za umowę kredytu uznaje się sytuację, gdy bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie, określoną kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na określony cel. Natomiast kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty. W przeciwieństwie do umowy pożyczki, umowa kredytowa musi zostać zawarta na piśmie. Ponadto może jej udzielać wyłącznie bank.  

Umowa kredytowa zawsze jest odpłatna. Oznacza to, że bank żąda wynagrodzenia, najczęściej w formie odsetek, spłacanych wraz z ratami samego kapitału za udzielenie zobowiązania. Należy również podkreślić, że kredyt jest umową celową, czyli otrzymane środki muszą służyć konkretnemu celowi określonemu pisemnie w dokumentacji.  Jeśli chodzi o zabezpieczenie, jest ono zależne od rodzaju kredytu, jego wysokości oraz zdolności kredytowej klienta.  

Kto może starać się o kredyt?

Podstawowym warunkiem, jaki należy spełnić, aby otrzymać kredyt, jest posiadanie zdolności kredytowej. Oznacza to, że bank sprawdza, czy wnioskodawca posiada zdolność do spłaty określonej wysokości kredytu (kapitału i odsetek) w terminach określonych w umowie. Dotyczy to zarówno osób fizycznych jak i firm.

W tym celu pod uwagę brane są dochody osiągane przez klienta oraz jego wiarygodność kredytowa, czyli historia spłaty posiadanych oraz spłaconych już zobowiązań. Jeśli dotychczasowe kredyty czy pożyczki były regulowane terminowo, dla banku jest to informacja, że ma do czynienia z wiarygodnym klientem.

Jeśli natomiast kredytobiorca, czy to osoba fizyczna czy firma, starająca się m.in. o kredyt na dowolny cel, ma problemy ze spłatą posiadanych zobowiązań i jest wpisana w bazach kredytowych, ma możliwość zaciągnięcia finasowania w instytucjach pozabankowych. Musi się jednak liczyć z tym, że tego typu zobowiązanie często jest rozwiązaniem droższym.

Planując kredyt na firmę, przedsiębiorca musi dodatkowo spełnić warunki minimalnego okresu prowadzenia działalności gospodarczej. Otrzymanie zobowiązania od pierwszego dnia założenia firmy nie jest bowiem możliwe w każdym banku. Dlatego należy sprawdzić, czy instytucja finansowa posiada kredyt na rozpoczęcie działalności w swojej ofercie. Przeważnie banki udzielają wparcia finansowego firmom, które działają na rynku od dłuższego czasu, co najmniej 12 miesięcy.

Zobacz: Gdzie otrzymać kredyt gotówkowy bez zaświadczeń

Wymagane dokumenty

Podstawowym dokumentem niezbędnym do złożenia w celu uzyskania kredytu bądź pożyczki jest wniosek kredytowy. Jego wzór jest dostępny na stronach internetowych instytucji finansowych. Natomiast podstawowe dane, jakie są wymagane do wskazania w nim dotyczą:

• danych osobowych i teleadresowych,
• rodzaj, cel, wysokość wnioskowanego kredytu oraz preferowany okres spłaty,
• wysokości osiąganego dochodu i rodzaj zatrudnienia,
• liczby osób na utrzymaniu,
• sumy comiesięcznych opłat wynikających z prowadzenia gospodarstwa domowego,
• informacji o posiadanych zobowiązaniach m.in. alimentach, kredytach, poręczeniach, pożyczkach pracowniczych.

Dodatkowo instytucja finansowa może uzależnić przyznanie kredytu od dostarczenia dodatkowych dokumentów, przeważnie potwierdzających wysokość osiąganych dochodów, tj.:

• umowy o pracę bądź zaświadczenia od pracodawcy, wyciąg bankowy lub przekaz pocztowy poświadczający wpływ wynagrodzenia,
• w przypadku działalności gospodarczej – rozliczenie z Urzędem Skarbowym za poprzedni rok obrachunkowy, kopię podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zaświadczenie z ZUS/US o niezaleganiu z podatkami,
• dokument poświadczający wysokość osiąganej renty lub emerytury, m.in. zaświadczenie z ZUS lub KRUS o wysokości wypłacanego świadczenia bądź decyzja o przyznaniu świadczenia emerytalno-rentowego,
• dowód wypłaty wynagrodzenia lub kopię umowy zawartej ze zleceniodawcą w przypadku dochodu uzyskiwanego z tytułu umowy cywilnoprawnej.

Ile się czeka na decyzję kredytową?

Na czas oczekiwania na decyzję kredytową wpłata rodzaj wnioskowanego kredytu oraz sytuacja finansowa wnioskodawcy. Bank musi sprawdzić poprawność oraz wiarygodność otrzymanych dokumentów. Następnie przystępuje do określenia zdolności finansowej klienta, czyli wyliczenia maksymalnej wysokości kredytu, jaką potencjalny klient jest w stanie spłacać. Dodatkowo sprawdzana jest historia kredytowa, przedstawiana przez Biuro Informacji Kredytowej jako ocena punktowa – im więcej punktów, tym lepiej dla osoby starającej się o zobowiązanie. W największym stopniu wpływ na tę ocenę ma terminowość spłacanych kredytów. Jeśli więc klient posiada opóźnienia w spłacie należności, ocena zostanie obniżona.

W związku z powyższym cały proces oceny klienta oraz wydania decyzji może trwać od kilku minut do paru bądź kilkunastu dni. Natomiast sama procedura kredytowa składa się z następujących etapów:

• przyjęcie wniosku kredytowego i sprawdzenie go pod względem formalnym,
• badanie zdolności kredytowej klienta,
• określenie zabezpieczenia prawnego spłaty zobowiązania,
• decyzja o udzieleniu bądź odmowie udzielenia kredytu,
• sformułowanie i negocjowanie warunków umowy kredytowej, zawarcie umowy kredytowej,
• udostępnienie kredytu do dyspozycji kredytobiorcy.

Gdzie wziąć kredyt?

Wybierając najkorzystniejszy kredyt warto zastanowić się nad celem finansowania, co pozwoli na dobranie odpowiedniego rodzaju zobowiązania. Po drugie, należy ocenić swoje możliwości finansowe. Dzięki czemu, uchronimy się przed zaciągnięciem zbyt wysokiej kwoty, która znacznie obciąży budżet firmy czy gospodarstwa domowego.  

Oferty kredytowe instytucji finansowych kierowane są niemal do każdego rodzaju odbiorcy. Jednak szeroki wachlarz produktów dostępnych na rynku, może przysporzyć problem w wyborze odpowiedniego zobowiązania.  W takiej sytuacji pomocą może służyć doradca kredytowy bądź porównywarka kredytów, dostępna na licznych stronach internetowych.

Jednak należy pamiętać, że kalkulator kredytów wskaże wyłącznie podstawowe warunki zobowiązań, które mogą ulec zmianie w zależności od indywidualnej sytuacji kredytobiorcy.