Dłużnik wekslowy to osoba, która widnieje podpisana na wekslu. Także poręczyciel jest traktowany jak dłużnik wekslowy. Warto wyjaśnić, jakie prawa i obowiązki posiada dłużnik wekslowy. Z jakimi wreszcie działaniami windykacyjnymi powinien liczyć się każdy wekslowy dłużnik?
Wykonanie weksla jest egzekwowane zwykle wtedy, gdy dłużnik nie wykona swojego, związanego z tym wekslem zobowiązania. Przykładowo powszechne jest obecnie wystawianie weksla, do umowy pożyczki w instytucjach parabankowych. W sytuacji, gdy pożyczkobiorca nie spłaci zobowiązania, dojść może w efekcie do wypowiedzenia umowy pożyczkowej. Pożyczkodawca może wtedy uruchomić procedurę wekslowemu żądania zapłaty. Daje ona wierzycielowi narzędzie w postaci uproszczonej drogi odzyskania zaległych należności pomijającą skomplikowaną drogę sądową.
(ingimage)
Kim jest dłużnik wekslowy? Czy poręczyciel weksla to też wekslowy dłużnik?
Dłużnikiem wekslowym można zostać na wiele sposobów. Dłużnik wekslowy to ogólniejsze pojęcie określające osoby powiązane z danym wekslem, a więc Ci których podpisy na nim widnieją. Wyjaśnijmy na początek kilka niełatwych pojęć.
-
Wystawca weksla to człowiek, który na dokumencie handlowym podpisał się własnoręcznie pod zobowiązaniem zapłaty określonej kwoty na rzecz beneficjenta weksla.
-
Indosant weksla to osoba, która indosuje weksel, czyli przekazuje prawa z niego wynikające, innej osobie. Wtedy indosant sam staje się dłużnikiem wekslowym.
-
Poręczyciel weksla zobowiązuje się do uregulowania płatności weksla, jeśli wystawca nie jest wywiązać się ze swojego zobowiązania. Domyślnie odpowiada on za całość zobowiązania. Jednak może ograniczyć swoje obowiązki, zaznaczając to na wekslu. Wtedy nie będzie go obowiązywała pełna spłata zobowiązania wekslowego. Tak czy inaczej poręczyciel może żądać zwrotu sumy wekslowej od dłużnika głównego, jeśli wierzyciel zwróci się do niego o spłatę zobowiązań.
-
Akceptant weksla to osoba, który gwarantuje zapłatę weksla trasowanego, jeśli wystawca nie wywiąże się z zobowiązania. W sytuacji, gdy posiadacz weksla skieruje do trasata żądanie wykupienia weksla we wskazanym miejscu i czasie, a ten to żądanie zaakceptuje, składając podpis, staje się akceptantem.
Najczęściej wekslowy dłużnik to wystawca weksla, ale również jest nim poręczyciel. Wystawca weksla to osoba, która dokonała wystawienia weksla, zobowiązując się do jego zapłacenia, czy też wyznaczyła inną osobę, odpowiedzialną za jego spłacenie. Na tej zasadzie dłużnik wekslowy to wskazany poręczyciel. W przypadku weksla własnego poręczyciel ma status tożsamy jak główny dłużnik wekslowy.
Jakie są różnice między wekslem własnym a trasowanym?
Z uwagi na to, kto odpowiada za wykonanie weksla, wyróżnia się weksel własny (dłużnik wekslowy to wystawca weksla, samodzielnie zobowiązujące się do jego wykonania) i weksel trasowany (wystawca weksla wskazuje osobę trzecią do jego wykonania).
Jak wygląda windykacja dłużnika wekslowego? O czym wekslowy dłużnik musi pamiętać, a czego się spodziewać?
Pierwszym krokiem, jaki jest podejmowany przy windykowaniu dłużnika wekslowego to przedstawienie mu weksla z wezwaniem do zapłaty. Najczęściej dłużnik wekslowy ma wysyłany taki weksel, wraz z wezwaniem do zapłaty, listem za potwierdzeniem odbioru na jego dedykowany adres. Jeśli te działania nie przyniosą skutku, wiele podmiotów decyduje się na zaangażowanie profesjonalnej firmy windykacyjnej, albo kancelarii prawnej do wyegzekwowania zapłaty weksla.
Gdy to również nie daje efektu, wykonanie weksla kierowane jest zwykle na drogę sądową. Wówczas odbywa się postępowanie sądowe nakazowe. Dłużnik wekslowy uzyskuje wówczas nakaz zapłaty. Jeśli go nie wykona, sprawa trafia do egzekucji komorniczej.
Znane są również przypadki, gdzie strona rezygnuje z dochodzenia praw z weksla, a go po prostu sprzedaje, na zasadzie cesji praw z wierzytelności. Wówczas nowy nabywa takiego weksla rozpoczyna, po swojej stronie, działania windykacyjne. Dłużnik wekslowy, gdy dojdzie do takiej cesji, musi się liczyć ze znacznie większymi kosztami.
Jak więc widać, bycie dłużnikiem wekslowym ma liczne implikacje prawne. Każdy dłużnik wekslowy musi brać pod uwagę ryzyko, że zostaną wobec niego uruchomione działania windykacyjne, gdy wykonanie weksla stanie się konieczne. Na tej samej zasadzie odpowiada również poręczyciel - także dłużnik wekslowy. W przypadku weksli istotna jest reguła, że to na dłużniku leży ciężar dowodzenia w sądzie wszelkich szczegółów, jeśli chodzi o płatności weksla.
Czym jest weksel in blanco oraz deklaracja wekslowa?
Weksel in blanco jest specyficzną wersją weksla. Weksel in blanco nie zawiera wszystkich informacji występujących na klasycznej wersji. Najczęściej chodzi o kwotę oraz termin zapłaty. Znajdują się tam jedynie puste pola, które wierzyciel może w razie potrzeby wypełnić właściwymi danymi. Dlatego też weksel in blanco nazwany jest wekslem "pustym", który może być wypełniony przez osobę, która go otrzyma.
Weksel in blanco jest często używany w celach transakcyjnych, gdzie beneficjent i kwota zapłaty nie są znane na etapie wystawienia weksla, np. sprzedaży na raty. Należy pamiętać, że warto mieć zaufanie do instytucji, której dajemy weksel in blanco. Weksel taki powinien zawierać podpis wystawcy weksla, trasata oraz poręczyciela. Oraz łączyć się deklaracją wekslową, zwaną również porozumieniem wekslowym. W deklaracji zawarte są obowiązki dłużnika wekslowego, czyli informacje dotyczące warunków, na jakich zostaje wystawiony weksel, w tym kwota, na którą jest on wystawiony, termin płatności oraz okoliczności, które decydują o uprawnieniu do wykonania weksla.
Stanowi ona zabezpieczenie przed nieuczciwymi wierzycielami, którzy mogliby wpisać na dokumencie kwotę wyższą, niż ta, która wynika z zawartej umowy. Jeśli jesteś dłużnikiem wekslowym, wciąż należy brać pod uwagę, że to twoim obowiązkiem będzie udowodnienie, że wierzyciel lub obecny posiadacz weksla in blanco niewłaściwie dane.
Kiedy weksle ulegają przedawnieniu?
Uprawnienia do dochodzenia roszczeń związanych z wekslem przeciwko akceptantowi przepadają po upływie trzech lat od daty płatności wekslu. Natomiast roszczenia posiadacza wekslu przeciwko indosantom i wystawcy ulegają przedawnieniu po roku od daty protestu, jeśli zostanie on dokonany we właściwym czasie. Jeśli natomiast zastrzeżenie dotyczy zastrzeżenia "bez kosztów", licząc od daty płatności. Po tym terminie wygasa prawo występowania o zapłatę sumy wekslowej.
Protest weksla jest oficjalnym dokumentem, który jest sporządzany przez notariusza, zgodnie z przepisami prawa wekslowego (art. 85). Powodem protestu może być nie przyjęcie weksla lub odmowa zapłaty weksla.
Roszczenia między indosantami oraz roszczenia indosantów przeciwko wystawcy ulegają przedawnieniu po sześciu miesiącach od momentu, gdy indosant wykupił weksel albo został pozwany do odpowiedzialności sądowej.
Zobacz również:
-
Gdzie szukać taniego kredytu?
Publikacja zawiera linki afiliacyjne.
